Manuel Murguía [O Froxel (Oseiro, Arteixo), 17/5/1833 - A Coruña, 1/2/1923] foi un historiador galego que impulsou o Rexurdimento e creou a Real Academia Galega. No ano 2000 dedicóuselle o Día das Letras Galegas.
"O primeiro, o noso idioma (...); o fermoso, o nobre idioma que do outro lado dese rio é língua oficial que serve a mais de vinte millons de homens e ten uma literatura representada pelo nome glorioso de Camões e Vieira, de Garrett e de Herculano; o galego, enfin, que é o que nos dá direito á inteira posesión da terra em que todos fomos nados (...). Podemos dizer con verdade que nunca, nunca, nunca pagaremos aos nossos irmaos de Portugal todo que haxam feito do noso galego un idioma oficial. Mais afortunado que o provenzal --encerrado na sua comarca própria-- non morrerá." Discurso nos xogos florais de Tui (1.881).
No es la patria, la movediza tienda bajo la cual nacimos; puede el hombre blanco, el ariano, el hombre por excelencia, nacer en el centro del Africa y entre las tríbus negras que lo pueblan, más nunca dirá que aquella es su eterna patria y aquellos sus hermanos.[1]
"...isto é o debate dunha nación, a galega, subsumida nun estado que a nega, porque nos impón o dogma de fe de que nese Estado hai unha única nación, que a chaman española. [...] Así a nación galega non existe e punto, que diría Fraga Iribarne. Murguía e Otto Bauer, por caso, eran estúpidos iñorantes. Manuel Fraga e Antonio Primo de Rivera, sabios infalíbeis. Empezamos ben. Digo empezamos, porque nesa negación da nosa identidade como nación radica a orixe ideolóxica do secular calvario e a catastrófica situación actual padecida polo pobo galego. Mais o grave é que vostedes, que disque son galegos de nación, como dirían os ilustrados do XVIII, asumen a negación que fai o estado da nación de vostedes. Do que resulta que non son nacidos, nin ben nin mal, en Galiza. Non se consideran fillos dela. Para vostedes, Galiza é un simples “territorio”, como di o título noveno da Constitución. Oitavo, perdoen. Cousa que constitúa en sinsentido en aberta contradición co feito de que un territorio é tan só a base física do asentamento do pobo que o habita. Claro, un territorio non pode ser suxeito de dereitos políticos; só un pobo pode ser tal cousa. Así tiñan resolto vostedes o problema: si Galiza é un territorio, o pobo galego non existe: é un apéndice dese territorio, que non pode ser suxeito de dereitos políticos. Ou sexa, de soberanía popular nacional. Vaites, vaites..." Xosé Manuel Beiras, 15/10/2013.[2]
Artigo na Galipedia
Multimedia en Wikimedia Commons